We worden meer bedreigd door onze eigen overheden die ons willen beschermen tegen bedreigingen dan door die bedreigingen zelf.
Dat gebeurt in het klein in onze directe leefomgeving maar ook op een hoger niveau.
Uit angst voor diefstal door figuren die zelf achter slot en grendel zouden moeten zitten zetten we onszelf, min of meer op last van de overheden in een gevangenis. Beluister dit korte Inbraakpreventie spotje. We moeten onze deuren op slot doen, constant bezig zijn met inbraakpreventie, vertrouwen is fout of minstens naïef, iedere vreemde die door ons dorp loopt, moet als potentieel gevaar gezien worden. Nu word ik ook weer uitgenodigd om lid te worden van Nextdoor (een soort neighbourhood watch). Zo verliest ook ons vredig en mooi dorp zijn onschuld, wij tegen de Boze buitenwereld, waarbij “wij” is iedereen die niet bij “ons” hoort.
Alles wat voorkomen kan worden moet ook voorkomen worden. En er kan zoveel voorkomen worden met nieuwe en oude technieken. Van het betere oude martelwerk, van waterboarding tot erger. Ook martelen wordt altijd gerechtvaardigd met een beroep op preventie, om erger te voorkomen. En de meest tot de verbeelding sprekende metafoor in dat verband is dan de tikkende tijdbom. Ergens – maar waar?- in een overvol sportstadion bijvoorbeeld is een tijdbom verstopt en we hebben een verdachte op de korrel. Het geschetste dilemma is dan de keuze tussen duizenden doden of een verdachte (een beetje) martelen. Twee reacties op dit zogenaamde dilemma, een principieel ethische: Het is geen dilemma want er mag simpelweg nooit gekozen worden marteling om iets uit iemands hoofd te krijgen want dan is het eind zoek. Een meer pragmatisch tegengif tegen deze giftige over simplificatie van het dilemma zou zijn: Zolang niet zeker is dat er een bom, geplaatst is, dat we een verdachte hebben die de nodige en juiste informatie heeft en dat die ook door marteling die informatie prijs zal geven en we vermoedelijk ook geen effectieve martelaar hebben want dat kan alleen een psychopaat zijn, moeten we van martelen afzien. Dan kan je variëren met de grote van de groep van verdachte van één tot honderd bijvoorbeeld en dan heb je nog de kans dat je de race tegen de klok toch verliest.
In het recente Apple versus de FBI zaak lijkt het dilemma, if any, nog simpeler te liggen.
Zie voor een korte schets van de situatie die bericht van de NOS van 20 februari 2016. Hier komt er geen mens of geen marteling aan te pas, de hier benodigde cruciale informatie “om erger te voorkomen” zit in een klein doosje van Pandora, de Apple IPhone van een terrorist. De technische details zal ik u besparen, dat klinkt stoer maar ik begrijp ze zelf natuurlijk ook niet. Ik begrijp dat Apple stelt, en Google en Microsoft steunen Apple daarbij, dat het creëren van een achterdeur om bij geheime encrypted /versleutelde informatie in de IPhone te komen op zich ook weer grote veiligheidsrisico’s met zich mee brengt. Als die techniek en codes rond dat “achterdeurtje” in verkeerde handen valt, kunnen kwaadwillenden zich toegang verschaffen tot elke iPhone. Hier zou de overheid/FBI een soort tantaluskwelling moeten doorstaan, de oplossing is zo dichtbij, maar we kunnen er toch niet bij, ten behoeve van het hoger goed, het voorkomen dat overheden binnen dringen tot onze “extern opgeslagen gedachten”, nu niet door marteling maar door ICT techniek. De overheid als cybercrimineel. Ook op dit punt waarschuwde de overheid ons juist voor dit soort criminelen maar we mogen ons ook niet te goed beschermen, zo vindt de FBI dus en de rechters in de VS geven de FBI hier gelijk net als de oud minister Opstelten. Die laatste wil(de) ons ook bij wet verplichten onze versleuteling af te staan en zelfs bij wet toelaten dat de overheid onze veilig opgeborgen data mag hacken. Zo heeft een overheid geen marteling, met al die daarbij behorende ethische dilemma’s meer nodig, om in te breken in onze hoogte persoonlijke gedachtewereld.
Dan kies ik toch liever voor die incidentele schade van een echte fysieke inbraak thuis of een hack van mijn pc of smartphone boven het grotere kwaad van een overheid aan wie ik mijn huissleutel en mijn ICT versleuteling en dus mijn gehele privacy, moet afgeven.